Πρωτομαγιά: Άνθη, Ιστορία, Μυθολογία και Απεργία

Καλό μήνα-Χρόνια πολλά! Σήμερα γιορτάζουμε την πρωτομαγιά, μια γιορτή που συνδέεται με την αρχαιότητα και την μυθολογία, την εποχή της άνοιξης και τα λουλούδια αλλά και τους αγώνες για τα δικαιώματα των εργαζόμενων.Ας ξεκινήσουμε από την αρχαιότητα για να δούμε πώς γιορταζόταν από τους προγόνους μας τα λουλούδια, τα στολίδια της φύσης:

Ιστορία: Η λέξη Ανθεστήρια προέρχεται από τη λέξη άνθος - ήταν δηλαδή η γιορτή των λουλουδιών.  Τα Ανθεστήρια στην αρχαιότητα ήταν Ιωνική γιορτή προς τιμή του Θεού Διόνυσου και γιορτάζονταν κυρίως στην Αθήνα, κατά το μήνα Ανθεστηρίωνα  (τέλος Φεβρουαρίου - αρχές Μαρτίου).  Γιορτάζονταν επίσης σε διάφορες πόλεις της Ιωνίας.Οι γιορτές των Ανθεστηρίων στην Αθήνα διαρκούσαν τρεις μέρες.  Η γιορτή περιελάμβανε συμπόσιο όλων των Αθηναίων, διαγωνισμό οινοποσίας και προσφορά στεφανιών από λουλούδια προς τον τιμώμενο Θεό.  Παράλληλα γινόταν μια συμβολική τελετή γάμου, μεταξύ του Θεού και της γυναίκας του άρχοντα βασιλέα, μέσα από την οποία ολόκληρη η πόλη ερχόταν σε κοινωνία με το Διόνυσο και εξασφάλιζε έτσι πλούσιους καρπούς στη γη της.  Η τελευταία μέρα ήταν αφιερωμένη στους νεκρούς και οι πιστοί πρόσφεραν μέσα σε χύτρες, σπόρους στο Διόνυσο και στον Ερμή.

Μυθολογία: Τα Ανθεστήρια σαν γιορτή των λουλουδιών και της Άνοιξης, της αναγέννησης της φύσης και της καρποφορίας, συνδυάστηκαν και με το μύθο του Πλούτωνα και της Περσεφόνης που διασώθηκε στον Ομηρικό Ύμνο προς τη Δήμητρα. Σύμφωνα με το μύθο, η Δήμητρα είχε αποκτήσει με το Δία μια πολύ όμορφη κόρη, την Περσεφόνη. Η ομορφιά της θάμπωσε το Θεό του Κάτω Κόσμου, τον Πλούτωνα, ο οποίος μια μέρα την έκλεψε και την πήρε μαζί του στο σκοτεινό του βασίλειο, τον Άδη.       
Η Δήμητρα οργισμένη και θλιμμένη κλείστηκε στο Ναό που είχε κτίσει ο βασιλιάς της Ελευσίνας, Κέλεος.  Μαζί της μαράζωσε και ολόκληρη η γη.  Τα χωράφια ξεράθηκαν, τα λουλούδια μαράθηκαν και οι καρποί σάπισαν.  Οι άνθρωποι άρχισαν να πεθαίνουν από την πείνα και οι θεοί φοβήθηκαν ότι η ανθρωπότητα θα καταστρεφόταν. Παρ’ όλες τις προσπάθειες των θεών, η Δήμητρα παρέμεινε αμετάπειστη.

 

Ο Δίας έστειλε τον Ερμή στον Πλούτωνα και τον παρεκάλεσε ν' αφήσει την Περσεφόνη ελεύθερη. Ο Πλούτωνας δέχθηκε αλλά την ώρα που η Περσεφόνη ετοιμαζόταν να φύγει, της έδωσε να φάει ένα γλυκό ρόδι.  Με αυτό το τέχνασμα δεν θα έχανε την αγαπημένη του για πάντα, θα την είχε μαζί του τέσσερις μήνες το χρόνο.
Η Περσεφόνη γύρισε στη μητέρα της και αμέσως όλα τα λουλούδια άνθισαν και οι αγροί γέμισαν με στάχυα και καρπούς.  Η γη άρχισε να βλασταίνει και συνέχιζε να καρποφορεί για οκτώ μήνες,  όσο η Περσεφόνη θα έμενε με τη Δήμητρα. Τους υπόλοιπους τέσσερις μήνες θα κατέβαινε στον Κάτω Κόσμο για να ενωθεί με τον Άδη και να δημιουργήσει μαζί του τις δυνάμεις που θα προετοίμαζαν την εφορία του εδάφους.  Το ρόδι που της πρόσφερε ο Άδης, με τα χιλιάδες σπέρματα στο εσωτερικό του, συμβόλιζε λοιπόν τη γονιμοποίηση των χωραφιών, την ένωση του σπόρου με το χώμα, της Περσεφόνης με το θεό του Κάτω Κόσμου.
Πηγή: http://www.yermasoyia.org/index.php

Εργατική Πρωτομαγιά: Η Πρωτομαγιά είναι ημέρα μνήμης για μία εξέγερση που γράφτηκε με μελανά γράμματα στις σελίδες της παγκόσμιας ιστορίας και έμεινε γνωστή ως «η σφαγή του Χάιμάρκετ». Την Πρωτομαγιά του 1886, τα εργατικά συνδικάτα στο Σικάγο ξεσηκώθηκαν διεκδικώντας το 8ωρο και καλύτερες συνθήκες εργασίας με σύνθημα «Οχτώ ώρες δουλειά, οχτώ ώρες ανάπαυση, οχτώ ώρες ύπνο». Τουλάχιστον 400.000 άνθρωποι συμμετείχαν στις απεργίες που γίνονταν σε όλη την χώρα και πάνω από 80.000 στο Σικάγο. Οι διαδηλώσεις κράτησαν μερικές μέρες, ωστόσο στις 4 Μαΐου,κατά τη διάρκεια μίας πορείας για τα προαναφερθέντα αιτήματα, στην πλατεία Χάιμαρκετ στο Σικάγο, κάποιος πέταξε έναν αναμμένο δυναμίτη στην αστυνομία που βρισκόταν γύρω από την πορεία. Το αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν 7 αστυνομικοί και 4 διαδηλωτές, ενώ υπήρξαν και περισσότεροι από 70 τραυματίες από την έκρηξη αλλά και τις μετέπειτα συγκρούσεις με την αστυνομία.

Στην Ελλάδα η πρώτη διαδήλωση της Πρωτομαγιάς έγινε το 1892 και το 1893 όταν περίπου 2.000 εργαζόμενοι κατέβηκαν στους δρόμους ζητώντας οχτάωρο, Κυριακή αργία και κρατική ασφάλιση στα θύματα εργατικών ατυχημάτων. Η μέρα έχει θεσπιστεί ως αργία και όλες οι υπηρεσίες και οι επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές.

Πηγή: http://www.sportday.gr/

Μαγιάτικο στεφάνι:  Ο Μάιος, ως ο τελευταίος μήνας της δεύτερης εποχής του χρόνου, στη συνείδηση του ανθρώπου είναι συνδεδεμένος με την ανθοφορία των λουλουδιών. Κάπως έτσι έχει γίνει έθιμο το μαγιάτικο στεφάνι. Η παράδοση θέλει την πρωτομαγιά κάθε σπίτι να αποκτά το δικό του, κρεμασμένο έξω από την πόρτα του ή στο μπαλκόνι. Οι ρίζες του συγκεκριμένου εθίμου εντοπίζονται στην αρχαιότητα. Στην ιερή πομπή των Ανθεστηρίων, οι Αθηναίοι βάδιζαν προς τον Παρθενώνα κρατώντας καλάθια με λουλούδια.

Επιπλέον, κάθε περιοχή εξέλιξε με τον δικό της τρόπο το έθιμο, καθώς οι κάτοικοι έβαζαν μία δική τους «πινελιά». Όπως για παράδειγμα στη Μικρά Ασία, όπου πέρα από τα λουλούδια στο στεφάνι έβαζαν και ένα σκόρδο για το «κακό μάτι», ένα αγκάθι για τον εχθρό και ένα στάχυ για την καλή σοδειά. Ή στα Δωδεκάνησα, όπου η παράδοση θέλει να μαζεύουν ένα λουλούδι που λέγεται «ανοιχτομάτης» και θεωρείται πως φέρνει καλοτυχία και υγεία.Αν και σύμφωνα με το έθιμο η ημέρα αποτελεί ευκαιρία για να βρεθεί κανείς στην εξοχή και να μαζέψει τις... πρώτες ύλες για την κατασκευή ενός στεφανιού, οι περισσότεροι πλέον προτιμούν τις έτοιμες λύσεις. Για όποιον θέλει να τηρήσει την παράδοση κατά γράμμα, τα απαραίτητα υλικά είναι πολύ απλά. Λουλούδια, κλαδιά που θα αποτελέσουν τη βάση και σπάγκο ή σύρμα για να διακοσμηθεί το στεφάνι.

Πηγή: http://www.limnosfm100.gr/